Ο τραγουδιστής με τα 42 χρόνια διαδρομής, με τους 30 και πλέον προσωπικούς δίσκους, με τις σημαντικές συνεργασίες και τις εμφανίσεις σε μεγάλα stages Ελλάδας και εξωτερικού, ανοίγει την καρδιά του στο Kistiboni.gr μιλώντας για το χθες και το σήμερα, που φαίνεται να έχουν αρκετά μεγάλες διαφορές. Το φετινό καλοκαίρι τον βρίσκει με μια βαλίτσα στο χέρι να γυρνάει σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και της Κύπρου. Ξεκινώντας από το Λυκαβηττό, περνώντας από διάφορες πόλεις, τον περιμένουμε στη Θεσσαλονίκη, μια πόλη που αγάπησε από νωρίς, τραγουδώντας στις πρώτες μπουάτ, χώροι που αγαπούσε πάντα.
Συνέντευξη στο Χρήστο Κρανιώτη
Σε φάση περιοδείας, πως είναι το συναίσθημα της επαφής με τον κόσμο όλης της Ελλάδας;
Καταπληκτικό συναίσθημα. Μπορεί σωματικά μια περιοδεία να είναι πολύ κουραστική αλλά πνευματικά νιώθεις πολύ ωραία. Ερχόμαστε σε επαφή με τις εντυπώσεις του κόσμου, μιλάμε μαζί του και τραγουδάμε.
Την εμφάνιση στη Θεσσαλονίκη, που κατά κάποιο τρόπο είναι η πόλη σας, την περιμένετε με αγωνία;
Την περιμένω πάρα πολύ, εδώ βρισκόμαστε με φίλους, συγγενείς, συμμαθητές. Μένω στο χωριό εδώ κοντά, λίγο έξω απ’ τη Χαλκιδική, στο πατρικό μου. Εξάλλου τα αδέρφια μου ζουν εδώ και είναι μια ευκαιρία για να βρεθούμε και να τα πούμε από κοντά, να φάμε όλοι μαζί.
Στις συναυλίες ακούμε δικά σας μόνο τραγούδια;
Σχεδόν όλο μου το ρεπερτόριο, ευτυχώς τραγούδια έχω αρκετά (γελάει). "Παιδιά" σημαντικών συνεργασιών.
Ποια από αυτές ξεχωρίζετε;
Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Η συνεργασία μου με το Δήμο Μούτση, λοιπόν, ήταν η πρώτη μου σημαντική συνεργασία με την Ελευσίνα. Μετά ο Μάνος Χατζηδάκης και ο Μίκης Θεοδωράκης, άνθρωποι που με έμαθαν να εκφράζομαι και να σκέφτομαι.
Ο Μίκης Θεοδωράκης συνεχίζει να "αναμειγνύεται" στα της κοινωνίας με ένα κίνημα που μεταφέρει τη φωνή του στον κόσμο. Θεωρείτε σημαντική τη φωνή του σε τέτοιες εποχές;
Ο Θεοδωράκης είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό κεφάλαιο για τη χώρα. Είναι ένας παγκόσμιος πολίτης θα μπορούσα να πω και το συνειδητοποίησα κάνοντας περιοδεία μαζί του στο εξωτερικό και βλέποντας την επιρροή που έχει η μουσική του και η προσωπικότητα του. Με το αγωνιστικό του ταπεραμέντο, λειτουργεί σαν έφηβος, αλλά με βαρύνουσα γνώμη. Φέτος ήταν μια χρονιά που χάθηκαν πολλοί σημαντικοί άνθρωποι της Τέχνης. Ο Καμπανέλης, ο Βέγγος, ο Κακογιάννης… Δυστυχώς ήταν κι άλλοι, ο Παπάζογλου, ο Ρασούλης, με την παρουσία τους είχαν σηματοδοτήσει την εποχή ισχυρά. Δεν αντικαθιστούνται εύκολα αυτοί οι άνθρωποι. Ήταν ταλαντούχοι με καθαρά μάτια, άφησαν τεράστιο κενό που δεν ξέρω πως μπορεί να αντικατασταθεί.
Πιστεύετε ότι υπάρχουν σήμερα καλλιτέχνες που θα αφήσουν δυσαναπλήρωτο κενό όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου γι΄ αυτούς;
Υπάρχουν ταλαντούχοι άνθρωποι και σήμερα αλλά όχι αυτού του μεγέθους.
Μήπως δεν ευθύνεται το μέγεθος του ταλέντου τους αλλά η γρήγορη ανάλωση της εποχής και του κόσμου;
Δεν έχεις άδικο σε αυτό. Το κοινό είναι κοινό, είναι αδηφάγο ζώο, αλλά ένα μεγάλο ταλέντο δεν μπορεί να πάει χαμένο εύκολα. Απλά η εποχή όντως μας επηρεάζει. Η τεχνολογία. Για να σου φέρω ένα παράδειγμα αντί να διαβάσουμε βλέπουμε τηλεόραση.
Στις συναυλίες, σας πλησιάζουν νέοι άνθρωποι για να μοιραστούν τους προβληματισμούς τους για την πορεία της τέχνης τους;
Λίγοι, όχι πάρα πολλοί. Σήμερα ως λαός διακατεχόμαστε από το κυνήγι του γρήγορου κέρδους. Τότε πρώτα κοιτάζαμε αυτό που κάνουμε να είναι ποιοτικό και μετά εμπορικό. Τη δουλειά δεν την ξεκίνησα για τα χρήματα, δεν ξεκίνησα για να γίνω ένας επιτυχημένος τραγουδιστής αλλά ένας καλός τραγουδιστής. Το να δουλεύω στη νύχτα δεν το άντεχα και δεν το έκανα. Μετά από περισσότερους από τριάντα δίσκους… Μαζί με τις συμμετοχές είναι πάνω από εβδομήντα (γελάει).
Και σε χρόνια;
Σαρανταδύο.
Μετά από όλη αυτή τη διαδρομή, λοιπόν, ποιο είναι το απόσταγμα;
Μου δόθηκε μια αναγνώριση και η ευκαιρία να γνωρίσω πολύ σημαντικούς ανθρώπους, οι οποίοι διαμόρφωσαν το χαρακτήρα μου. Αυτό είναι το σημαντικό. Ο Γκάτσος, ο Θεοδωράκης, ο Χατζηδάκης, άνθρωποι που συνεργάστηκα, μίλησα μαζί τους, τους συναναστράφηκα, τραγούδησα τραγούδια τους. Άλλο ένα μείον των νέων τραγουδιστών που δεν έχουν αυτού του είδους τα πρότυπα να επηρεαστούν αλλά τελείως διαφορετικού επιπέδου δημιουργούς και ερμηνευτές. Αυτό το κενό το έχουν οι νέοι τραγουδιστές και τότε όμως ίσχυε. Εγώ είχα την ικανότητα, δεν την είχαν όλοι, να είμαι κοντά τους και να παίρνω πράγματα. Σήμερα δεν υπάρχουν αυτοί οι καλλιτέχνες. Μόνο ο Μικρούτσικος και ο Κραουνάκης έχουν μείνει με διαύγεια και ταλέντο. Τότε μιλούσαμε για ποίηση, λογοτεχνία, ζωγραφική τώρα ποιος το κάνει;
Και έχετε σταθεί και σε πολύ μεγάλους χώρους Ηρώδειο, Μέγαρο, Lincoln Center, Royal Theater. Τι ρόλο παίζουν στην ψυχολογία ενός καλλιτέχνη;
Εμένα δε με επηρεάζουν οι χώροι όσο ο κόσμος. Σίγουρα προσαρμόζεσαι στις περιστάσεις κάθε χώρου. Απλά το Ηρώδειο ή το Lincoln που ανέφερες είναι ίσως πιο ταιριαστοί χώροι σε μένα ως καλλιτέχνη.
Με ποιο τραγούδι, πιστεύετε ότι σας έχει ταυτίσει ο κόσμος;
Δεν είναι ένα τραγούδι. Είναι πέντε δέκα. Η "Ελευσίνα", η "Πιρόγα", ο "Γιάννης ο φονιάς", "Τρελός", τα "Χέρια", αυτά τα τραγούδια με ακολουθούν παντού, μου τα ζητάνε, δε γίνεται να μη τα τραγουδήσω.